Hogueras - wyjątkowa tradycja w Comunidad Valenciana

Czerwiec to miesiąc, który w Hiszpanii zwiastuje nie tylko początek lata, ale również czas, gdy ulice w wielu miastach ożywają w rytmie fiest, fajerwerków i… ognia. W szczególności region Comunidad Valenciana (Wspólnota Walencka) słynie z niezwykłej tradycji znanej jako Hogueras de San Juan – Święto Ognia obchodzone ku czci św. Jana. Choć ognie San Juan płoną w całej Hiszpanii i wielu krajach śródziemnomorskich, to właśnie tutaj, w takich miastach jak Alicante, święto przybrało najbardziej widowiskową i unikatową formę.

19.06.2025

Korzenie i symbolika – ogień jako oczyszczenie

Zanim chrześcijaństwo związało święto z postacią św. Jana Chrzciciela, ludzie od wieków świętowali przesilenie letnie, najkrótszą noc w roku, kiedy to ogień miał moc oczyszczenia, odnowy i ochrony przed złymi duchami. Skakanie przez ogniska, palenie starych rzeczy i wypowiadanie życzeń przy płomieniach to tylko niektóre z dawnych rytuałów.

We Wspólnocie Walenckiej te zwyczaje przetrwały i przekształciły się w spektakularne, zorganizowane obchody, które łączą elementy dawnych wierzeń, katolickiej tradycji i nowoczesnej sztuki ulicznej. Tak właśnie narodziły się Hogueras de San Juan - „Ogniska św. Jana”.

Mascleta En Plaza De Los Luceros 2024. Foto Cedida Por Borja Lopez 1 1 E1730389024110

Alicante - stolica ognia i sztuki

Choć tradycję ognisk można spotkać w wielu miejscowościach wschodniej Hiszpanii, to Alicante jest jej prawdziwym centrum. Święto oficjalnie trwa od 20 do 24 czerwca, ale jego przygotowania rozpoczynają się znacznie wcześniej. Co roku w czerwcu miasto zamienia się w tętniącą życiem scenę uliczną, pełną monumentalnych rzeźb, tradycyjnych strojów, muzyki, petard i oczywiście ognia.

Monumenty - kartonowe kolosy z przesłaniem

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów są hogueras - wielkoformatowe konstrukcje wykonane z drewna, kartonu, styropianu i innych lekkich materiałów. Mogą mieć nawet kilkanaście metrów wysokości i przedstawiają zarówno humorystyczne, jak i satyryczne sceny polityczne, społeczne lub kulturowe. Budowa jednego monumentu trwa często kilka miesięcy i angażuje całe dzielnice.

Każda dzielnica (tzw. comisión) buduje swój monument i prezentuje go w konkursie. Oprócz głównych konstrukcji dla dorosłych powstają także hogueras infantiles - mniejsze wersje dla dzieci.

 

19.6.13hogueraoficialweb E1717062537168

Plantà i Cremà - narodziny i śmierć ognia

  • 20 czerwca następuje La Plantà, czyli oficjalne ustawienie konstrukcji na ulicach i placach miasta. Od tej chwili mieszkańcy i turyści mogą je podziwiać, fotografować i komentować.

  • 24 czerwca wieczorem ma miejsce La Cremà - kulminacyjny punkt całego święta, czyli spalenie wszystkich hogueras. Monumenty, które przez kilka dni budziły zachwyt i podziw, w ciągu kilku minut zamieniają się w popiół. Towarzyszy temu widowisko ognia, muzyki i emocji. Dla wielu mieszkańców to moment katharsis - rytualne zakończenie jednego cyklu i oczyszczenie przed nowym początkiem.

Hogueras 2024. Ofrenda a La Virgen Del Remedio. Foto Cedida Por Borja Lopez 1 1 E1730389293364

Belleas del Foc – królowe ognia

Integralną częścią fiesty są również belleas del foc - „piękności ognia”, czyli kobiety (a także dziewczynki w wersji infantil), reprezentujące swoje dzielnice. Występują w tradycyjnych walenckich strojach ludowych, bogato haftowanych i często ręcznie szytych. Pełnią one funkcję ambasadorek święta i uczestniczą w licznych wydarzeniach, defiladach i ceremoniach.

Indumentaria De Hogueras. Foto Cedida Por Borja Lopez 1 E1730389123621

Mascletàs, fajerwerki i fiesta bez końca

W czasie trwania Hogueras codziennie o godzinie 14:00 odbywają się Mascletàs – głośne widowiska z użyciem petard i ładunków wybuchowych, które bardziej się słyszy i czuje, niż ogląda. To prawdziwe spektakle dźwięku, które wzruszają i poruszają tłumy.

Po spaleniu hogueras, od 25 do 29 czerwca trwa jeszcze Międzynarodowy Konkurs Fajerwerków, organizowany na plaży Postiguet. Każdego wieczoru niebo nad Alicante rozświetlają inne zespoły pirotechniczne, a widok fajerwerków odbijających się w wodzie Morza Śródziemnego zapiera dech w piersiach.

Lucas Davies Kmf Y3pqnbnw Unsplash

Hogueras jako święto wspólnoty

To, co wyróżnia Hogueras, to nie tylko ich spektakularna forma, ale także duch wspólnoty i zaangażowania społecznego. W budowę monumentów, organizację imprez i wydarzeń kulturalnych angażują się mieszkańcy, stowarzyszenia sąsiedzkie i lokalne władze. Święto integruje pokolenia, łączy mieszkańców i daje okazję do wyrażenia lokalnej tożsamości.

W wielu dzielnicach przez cały czerwiec organizowane są również wspólne posiłki, koncerty, występy lokalnych zespołów i zabawy dla dzieci.

Ninots

Czy warto pojechać?

Zdecydowanie tak. Hogueras de San Juan to jedno z tych wydarzeń, które trudno opisać słowami – trzeba je zobaczyć, usłyszeć i poczuć na własnej skórze. To doskonała okazja, by zanurzyć się w hiszpańskiej kulturze, poznać mieszkańców Alicante i doświadczyć święta, które łączy ogień, sztukę, muzykę i lokalną dumę.

Warto zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem, zabrać wygodne buty, trochę cierpliwości (miasto potrafi być głośne i zatłoczone), ale przede wszystkim – otwarte serce na coś naprawdę wyjątkowego.

Img 4954 2 1 1 Scaled E1729768265477

Hogueras – święto, które rozgrzewa serca

Hogueras to coś więcej niż tylko fiesta. To połączenie dawnych rytuałów z nowoczesną formą ekspresji artystycznej, to duma mieszkańców Alicante, to ogień, który łączy ludzi. Jeśli masz okazję odwiedzić Hiszpanię w czerwcu - nie wahaj się ani chwili. Comunidad Valenciana czeka z otwartymi ramionami, a ogień San Juan rozpali Twoje wspomnienia na długo.