Święta Bożego Narodzenia w Hiszpanii

Święta Bożego Narodzenia w Hiszpanii mają, podobnie jak w Polsce, dość rodzinny i spokojny charakter. Mimo to, obchodzenie ich jest już nieco odmienne, a to, co króluje wtedy na stołach, podczas świątecznych kolacji, czy obiadów jest zgoła odmienne.

Warto na wstępie przypomnieć, że celebrowanie świąt Bożego Narodzenia w Hiszpanii rozpoczyna się, 22 grudnia, rozstrzygnięciem wielkiej hiszpańskiej loterii świątecznej - El Sorteo Extraordinaro de Navidad, potocznie zwanej - El Gordo, później łączy się to z obchodami sylwestrowymi, a kończy dopiero dniem 6 stycznia, kiedy to świętuje się, tzw. Reyes Magos, czyli Trzech Króli. Co za tym idzie Hiszpanie świętują dłużej niż ma to miejsce w naszym kraju, ale to ma swój urok i można wtedy bardziej poczuć magię świąt i odpocząć.

W wielu hiszpańskich domach dużą wagę przywiązuje się do dekorowania domów na zewnątrz i wewnątrz oraz do wspólnego, rodzinnego przygotowania własnej repliki Szopki Bożonarodzeniowej. Ważnym elementem jest również oprawienie choinki, która, podobnie jak w Polsce, zostaje przystrojona lampkami, bombkami i gwiazdą betlejemską.

Wigilia, po hiszpańsku Nochebuena, w Hiszpanii jest zarezerwowana do świętowania z rodziną. W Hiszpanii nie ma zwyczaju śpiewania kolęd przy wigilijnej kolacji, natomiast stoły, podobnie jak naszym kraju, zastawione są tam obficie. Ilość przyrządzonych potraw nie ma tam takiego znaczenia jak w Polsce, ale je się tam dobrze i do syta.

W Polsce tradycją stało się, że wigilijną wieczerzę zaczyna się po pojawieniu się pierwszej gwiazdki na niebie, jednak w Hiszpanii nie praktykuję się tego, a wigilijne kolacje często zaczynają się nawet około 22. 

Ucztę wigilijną rozpoczynają przystawki, czyli wszystkim dobrze znana szynka iberyjska, różne sery i przetwory. Później na stołach pojawia się zupa, w zależności od regionu, może to być np. krem migdałowy, popularny na Balearach, czy zupa z pstrąga, podawana w Kastylii i León. Jednak za typową wigilijną potrawę uznawany jest pieczony indyk (hiszp. pavo al horno) nadziewany bekonem, jabłkami, śliwkami, często też truflami i orzeszkami pinii. Popularna jest również pieczona jagnięcina z ziemniakami (hiszp. cordero asado con patatas panadera) lub pieczone prosię opalane drewnem. Hiszpanie nie stronią też wtedy od ryb i owoców morza, jednak, jako że stanowią one główną część ich diety podczas reszty roku kalendarzowego, to większym smakołykiem są dla nich, tego dnia, potrawy mięsne. Po głównej części następuje czas na deser, gdzie najbardziej typowe będą kruche, rozsypujące się, ciasteczka polvorones robione z mleka, mąki i orzechów, czy kawałek nugatu, podawanego w postaci kostek, o nazwie turrón.

Po kolacji wigilijnej spora część Hiszpanów udaje się w odwiedziny do dalszej rodziny lub idzie na Pasterkę, zwaną Misa de Gallo. Młodsi Hiszpanie często decydują się na wspólne biesiadowanie wraz ze znajomymi w barach, czy restauracjach, które tego dnia czynne są do samego rana.

Kolejnego dnia, tj. 25 grudnia, Hiszpanie spotykają się z rodziną bądź bliższymi znajomymi na bożonarodzeniowy obiad. Po jego zakończeniu wszyscy obecni składają sobie życzenia, a w tej części domów, w których prezenty nie są wręczane zgodnie z tradycją, dnia 6 stycznia, w święto Trzech Króli, to prezenty rozdawane są właśnie w dzień Bożego Narodzenia. Wiele rodzin udaje się tego dnia wieczorem na spacer ulicami swoich miast, żeby wspólnie móc podziwiać świąteczne dekoracje i kolorowe iluminacje świetlne. Największe wrażenie robią miasta takie jak Madryt, Barcelona czy Malaga, które bardzo starają się dbać o świąteczny klimat swych ulic. Spacerowanie umili na pewno przejście się po świątecznych jarmarkach, gdzie można kupić ciepłe, pieczone kasztany oraz podziwiać różne wersje Bożonarodzeniowych Szopek.

Dnia 26 grudnia w Hiszpanii nie świętuje się już w taki sposób, w jaki ma to miejsce w Polsce. Niektórzy Hiszpanie będą spotykać się z rodziną, czy znajomymi, ale świętowanie nie jest już tak zauważalne jak w poprzedzających dwóch dniach. Natomiast ciekawą tradycją jest dzień 28 grudnia, tzw. Día de los Santos Inocentes, czyli dzień Świętych Męczenników. Wedle tradycji kościoła katolickiego jest to dzień, który upamiętnia biblijną Rzeź Niewiniątek w Betlejem. Obecne obchody tego święta różnią się od tych tradycyjnych, ponieważ tego dnia Hiszpanie robią sobie wzajemnie różne figle i żarty. Można powiedzieć, że jest to swego rodzaju Prima Aprilis w grudniu.

Kolejnym wyjątkowym, grudniowym dniem jest noc 31 grudnia, tzw. Nochevieja. To dzień świętowania i zabawy w gronie najbliższych. Sylwestrowej zabawie zawsze towarzyszy tradycja oglądania, na żywo lub przed telewizorem, wybicia 12 dzwonów zegara zwiastującego nadejście nowego roku. Wedle tradycji należy śledzić bicie słynnego zegara na placu Puerta del Sol w Madrycie i w takt wybijania przez niego 12 dzwonów trzeba zjeść 12 winogron. Tym, którym się uda się zjeść 12 winogron przed rozpoczęciem nowego roku ma sprzyjać pomyślność przez cały nadchodzący rok. W Hiszpanii w tym okresie można nawet kupić specjalne opakowania przypominające tarczę zegara, gdzie przy każdej godzinie umieszczone zostało jedno winogrono.

Podsumowując, w Hiszpanii przerwa świąteczna w szkołach i na uczelniach trwa od 21 lub 22 grudnia aż do 8 stycznia. Czas wolny dla osób pracujących zaczyna się 22 grudnia i dzięki tzw. El Puente. Słowo puente, po hiszpańsku, oznacza most, czy kładkę, ale również, tak jak się przyjęło, długi weekend. Można powiedzieć, że El Puente to dzień lub dni wolne od pracy, które wypadają pomiędzy innymi, ustawowo ustanowionymi dniami wolnymi. W wypadku Świąt Bożego Narodzenie, El Puente, dla osób pracujących trwa do 26 grudnia.

Polacy, posiadający nieruchomość w Hiszpanii, coraz częściej decydują się na wyjazd do swojego drugiego, hiszpańskiego domu, na przerwę świąteczną, a większość z nich zostaje tam aż do sylwestra. Ciekawość poznania hiszpańskich tradycji, przebywania i zwiedzania ciekawych miejsc oraz łagodna zima przekonały wiele osób do odwiedzenia Hiszpanii w tym wyjątkowym czasie w roku.